Αναγνώριση θητείας στο δημόσιο τομέα

Με διαφορετικό τρόπο από τα ασφαλιστικά ταμεία εξαγοράζεται ο στρατός στο Δημόσιο. Συγκεκριμένα οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να καταβάλουν εισφορά ίση με 6,67% επί του βασικού μισθού, όπως αυτός διαμορφώνεται την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για κάθε μήνα στρατιωτικής θητείας που αναγνωρίζεται. Η πληρωμή του ποσού για την αναγνώριση μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: εφάπαξ με έκπτωση 10% ή σε μηνιαίες δόσεις Σημειώνεται πως όσοι δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τον χρόνο της στρατιωτικής τους θητείας ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Η αναγνώριση αυτή μπορεί να υπολογιστεί για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την αύξηση της σύνταξης. Στην αναγνώριση του συγκεκριμένου πλασματικού χρόνου διακρίνουμε δύο κατηγορίες:

1. Αναγνώριση χωρίς καταβολή εισφορών. 
2. Αναγνώριση με καταβολή εισφορών. 

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που έχουν συμπληρώσει 25 συντάξιμα έτη μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1997. Για να συμπληρωθούν αυτά τα έτη συνυπολογίζεται και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας. Για όσους έχουν προσληφθεί μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1982 για τη συμπλήρωση της 25ετίας συνυπολογίζεται ο χρόνος δημόσιας υπηρεσίας και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας. Για τους εργαζομένους που προσελήφθησαν στο Δημόσιο μετά την 1η Ιανουαρίου 1983, συνυπολογίζεται ο χρόνος δημόσιας υπηρεσίας, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας και ο χρόνος ασφάλισης σε οποιοδήποτε Ταμείο πριν από το Δημόσιο για τη συμπλήρωση της 25ετίας.

Μετά το 1998
Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο που συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν 25 συντάξιμα έτη μετά την 1η Ιανουαρίου 1998. Σε αυτήν την περίπτωση οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να συνυπολογίσουν τη στρατιωτική τους θητεία συντάξιμη, εάν δεν καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές. Η 5ετής υπηρεσία στο Δημόσιο είναι απαραίτητη προϋπόθεση στη δεδομένη κατηγορία όπως και σε όλους τους σχετικούς πλασματικούς χρόνους. Υπενθυμίζουμε ότι στο Δημόσιο ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας αναγνωρίζεται αναδρομικά και επομένως χρειάζεται προσοχή. Για παράδειγμα, οι άντρες που θεμελιώνουν δικαίωμα τη διετία 2011-2012 με 25ετία δεν συμφέρει να αναγνωρίσουν τον στρατό και να υπαχθούν στις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι το 2010 (οι οποίες είναι αυστηρότερες). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως με ρύθμιση του Νόμου 4151/2013 μπορεί να ανακληθεί αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας που είχε γίνει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010. Ετσι ωφελούνται πατέρες ανηλίκων, αλλά και άνδρες ασφαλισμένοι που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με όρια του 2011 και του 2012. 
Οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής: 

• Ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει τον χρόνο αυτό όποτε ο ίδιος επιθυμεί. Βέβαια είναι προς συμφέρον του η αναγνώριση να γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα, γιατί ο βασικός μισθός που είναι και η βάση για τον υπολογισμό της καταβολής των εισφορών (αν αυτές απαιτούνται) αυξάνεται ανάλογα με τα έτη υπηρεσίας. 
• Ολοι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο έχουν συμφέρον να αναγνωρίσουν τον χρόνο της στρατιωτική τους θητείας ανεξαρτήτως θεμελίωσης. Υπάρχουν, βέβαια, κάποιες ακραίες περιπτώσεις που η αναγνώριση αυτή δεν συμφέρει, όπως π.χ. όταν ο εργαζόμενος έχει άνω των 35 ετών δημόσια υπηρεσία, οπότε δεν τίθεται θέμα προσαύξησης της σύνταξής του, καθώς πλέον η προσαύξηση γίνεται σε 50α. 
• Η πληρωμή του ποσού για την αναγνώριση μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: εφάπαξ με έκπτωση 10% ή σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβούν τους μήνες οι οποίοι αναγνωρίζονται. 
• Τα ίδια ισχύουν για όσους έχουν ασφαλιστεί μετά την 1η Ιανουαρίου 1993, μόνο που η εισφορά 6,67% υπολογίζεται επί του συνόλου των αποδοχών και όχι επί του βασικού μισθού. 

Τέλος, τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσουν οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι τα εξής:

• Πιστοποιητικό του στρατολογικού γραφείου στο οποίο αναφέρεται ο ακριβής χρόνος στρατιωτικής θητείας. 
• Αίτηση στην οποία να αναφέρεται ο χρόνος που θα αναγνωριστεί (ολόκληρος ή μέρος αυτού). 
• Πιστοποιητικό υπηρεσιακής κατάστασης στο οποίο επισημαίνεται ο βασικός μισθός του εργαζομένου που είναι απαραίτητος για τον υπολογισμό των εισφορών αν αυτές απαιτούνται. 

Η ασφαλιστική κατηγορία καθορίζει το τίμημα για τον ΟΑΕΕ
Διαφορετικές «ταχύτητες» υπάρχουν για την εξαγορά του στρατού, καθώς το τίμημα είναι σε άμεση συνάρτηση με την ασφαλιστική κατηγορία. Δηλαδή, η εξαγορά δεν γίνεται με ένα σταθερό ποσό για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες. Συγκεκριμένα, για να αναγνωριστεί ο χρόνος στρατιωτικής θητείας θα πρέπει να καταβληθεί ποσό ίσο με εκείνο που καταβάλλει ο ασφαλισμένος στον κλάδο σύνταξης κατά την περίοδο υποβολής της αίτησης. Και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει έκπτωση 30% για θεμελίωση μέχρι το τέλος του 2014. Στο ταμείο υπάρχουν υποχρεωτικές και προαιρετικές κατηγορίες με βάση τις οποίες γίνεται η ασφάλιση των ελεύθερων επαγγελματιών. Eτσι, λοιπόν, ο ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ θα πρέπει να πληρώσει το ποσό που αντιστοιχεί στην κατηγορία με την οποία ασφαλίζεται. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίες που βρίσκεται στην 5η ασφαλιστική κατηγορία για κάθε μήνα που θα αναγνωρίσει, θα πληρώσει 280 ευρώ περίπου. Ωστόσο, σε περίπτωση που ο ελεύθερος επαγγελματίες είναι στη 12η ασφαλιστική κατηγορία θα πληρώσει -για κάθε μήνα στρατιωτικής θητείας που θα αναγνωρίσει- ποσό 460 περίπου ευρώ. Σημειώνεται πως όπως στα ταμεία των μισθωτών έτσι και στον ΟΑΕΕ υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην περίπτωση που ο χρόνος στρατιωτικής θητείας χρησιμοποιείται για θεμελίωση του δικαιώματος. Eτσι λοιπόν: 

• Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό την προσαύξηση της σύνταξης, δεν υπάρχουν προϋποθέσεις. Ο ασφαλισμένος μπορεί, όποτε ο ίδιος θέλει, να αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ως χρόνο ασφάλισης στο ταμείο του. 
• Οταν η αναγνώριση γίνεται με σκοπό να συμπληρωθούν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση σύνταξης (θεμελίωση δικαιώματος), απαιτείται να έχουν συμπληρωθεί 3.600 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον. 

Το κατά πόσο η εξαγορά του στρατού είναι συμφέρουσα επιλογή είναι συνάρτηση της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία ανήκει ο ελεύθερος επαγγελματίες. Για όσους όμως δεν έχουν θεμελιώσει δικαίωμα, είναι εμφανές πως ακόμη και με την έκπτωση του 30% (που προβλέπεται για όσους θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι το 2014) η επιλογή είναι ασύμφορη. Σε αυτή την περίπτωση συμφέρει η διερεύνηση των επιλογών και η πρότερη κάλυψη των πλασματικών ετών με άλλες κατηγορίες χρόνου.

Οι τυχεροί 
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες η αναγνώριση της θητείας γίνεται πιο ελκυστική για όσους θεμελιώσουν δικαίωμα μετά το 2015 και τους νέους ασφαλισμένους οπότε το ποσοστό της μείωσης διαμορφώνεται στο 50%. Ενδεικτικά αναφέρεται το εξής παράδειγμα: Ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος στην ΠΟ9 κατηγορίας έχει συμπληρώσει 33 έτη ασφάλισης το 2011. Είναι σήμερα 59 ετών. Θέλει να συνταξιοδοτηθεί άμεσα με 36 έτη συνολικά στα 60. Εχει 28 μήνες στρατιωτική θητεία. Τι μπορεί να κάνει; Ο ασφαλισμένος του παραδείγματος θα πρέπει να εξαγοράσει τον χρόνο του στρατού κι έτσι να συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης το 2011. Με τον τρόπο αυτό μόλις κλείσει το 60ό του έτος θα του φτάνουν 36 έτη για να πάρει πλήρη σύνταξη. Το κόστος που θα κληθεί σήμερα να καταβάλει θα είναι 275 ευρώ περίπου για κάθε μήνα. Εάν είχε άλλους πλασματικούς χρόνους το κόστος θα ήταν 168 ευρώ τον μήνα, δηλαδή θα ήταν πιο συμφέρουσα επιλογή. 

Πηγή: Εφημερίδα Έθνος - ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ