Γιατί οι μειώσεις μισθών δεν βοήθησαν την ανταγωνιστικότητα στην Ελλάδα

Κροκοδείλια δάκρυα χύνουν κατόπιν εορτής οι «εγκέφαλοι» του ΔΝΤ για τις λανθασμένες εκτιμήσεις περί αύξησης της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης και της μείωσης του κόστους εργασίας. Όπως διαπιστώνει η ετήσια έκθεση για την ελληνική οικονομία του Ινστιτούτου Εργασίας ΓΣΕΕ (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ), την περίοδο 2010-2013 η μείωση του μοναδιαίου κόστος εργασίας κατά 16,1%, αντί να βελτιώσει το επίπεδο της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, επιδείνωσε τη θέση μας στη διεθνή κατάταξη, με αποτέλεσμα από την 54η θέση να πέσουμε στην 57η.
Επιπλέον το ΑΕΠ υποχώρησε σωρευτικά κατά 23,5%, η παραγωγικότητα της εργασίας στο τέλος του 2013 μειώθηκε κατά 4,8% έναντι του 2008 και θα παραμείνει στο ίδιο σημείο μέχρι το τέλος του 2014, ενώ οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν ανέρχονται σε 930.000.
Αφού μας επέβαλαν μείωση μισθών και συντάξεων κατά 40%-50%, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί η εσωτερική ζήτηση, θυμήθηκαν ότι η προώθηση μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας δεν ήταν ανάγκη να γίνει μέσω της ελεύθερης πτώσης των μισθών.
Με μεγάλη καθυστέρηση διαπίστωσαν ότι η εσωτερική υποτίμηση στην Ελλάδα έγινε κυρίως μέσω περικοπών θέσεων εργασίας και συρρίκνωσης της εσωτερικής ζήτησης και όχι μέσω διαρθρωτικών αλλαγών που θα μπορούσαν να αυξήσουν την παραγωγικότητα και να ανακατανείμουν τους εργαζομένους σε εξαγωγικούς κλάδους της οικονομίας. Η ζημιά που έχουν υποστεί πλέον η παραγωγική βάση και ο κοινωνικός ιστός της χώρας απαιτεί πολύχρονη και επίπονη προσπάθεια για να αποκατασταθεί.
«Επιβεβαιώνουν δηλαδή αυτό που είχαμε προβλέψει εμείς από το 2010», τονίζει ο κ. Σάββας Ρομπόλης, τέως επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, ο οποίος έχει την ευθύνη για τη σύνταξη της ετήσιας έκθεσης για τις μακρο-οικονομικές κοινωνικές παραγωγικές επενδυτικές, εισοδηματικές κ.λπ. επιπτώσεις που θα είχε η εφαρμογή αυτού του προγράμματος νεοφιλελεύθερης έμπνευσης στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Επιβεβαιώνεται, επίσης, αυτό που έλεγε ο Αυστριακός οικονομολόγος Πίτερ Ντράκερ, ότι «τίποτε δεν υπάρχει πιο άχρηστο από το να κάνεις αποδοτικό αυτό που δεν έπρεπε να γίνει».
Οι εκτιμήσεις για την πορεία της ανεργίας, που σκαρφάλωσε στο 27,3% το 2013 (1.350.000 άνεργοι), παραμένουν δυσοίωνες. Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO) προβλέπει ότι το 2020 η ανεργία δεν θα έχει υποχωρήσει από τα επίπεδα του 22%, ενώ το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ εκτιμά ότι το 2019 θα κυμαίνεται στο 22%-23%. Στις δραματικές επιπτώσεις της υψηλής ανεργίας δεν μετράται μόνο η χαμένη γενιά των νέων 15-24 ετών (178.000 άνεργοι) αλλά και η αύξηση του αριθμού των συνταξιο­δοτήσεων. Μια πολυπληθής κατηγορία εργαζομένων 44-62 ετών (359.000 άτομα) που προέρχονταν από τον επισιτισμό, τον κατασκευαστικό τομέα και τις υπηρεσίες έμειναν χωρίς δουλειά και επίδομα ανεργίας, με αποτέλεσμα να προτιμήσουν την πρόωρη συνταξιοδότηση ακόμα και με μειωμένη σύνταξη.
Οι στρεβλώσεις που προκάλεσε η αύξηση της ανεργίας επιβεβαιώνονται και από τα πρόσφατα στοιχεία του ΙΚΑ. Σε σύνολο 1.066.688 ατόμων που συνταξιοδοτήθηκαν το 2014, τα 553.448, δηλαδή πάνω από το 50%, βγήκαν στη σύνταξη με ασφαλιστικό βίο που δεν ξεπερνά τα 20 χρόνια. Οι συνταξιούχοι όλων των κατηγοριών που συμπλήρωσαν 30 χρόνια δουλειάς ανέρχονται σε 260.529, όσοι κάλυψαν 35ετία σε 103.233, ενώ όσοι την ξεπέρασαν είναι 149.478 άτομα.
Ωστόσο το ρεκόρ αύξησης του αριθμού των νέων συνταξιούχων σημειώθηκε το 2010, όταν βγήκαν στη σύνταξη 100.000 ασφαλισμένοι για να αποφύγουν τις επιπτώσεις του νέου Ασφαλιστικού έναντι 40.000 τον χρόνο μέχρι το 2009.

Νέες αλλαγές στο Ασφαλιστικό από φθινόπωρο
Παρά τις περικοπές των παροχών, η αύξηση των συνταξιούχων, η ανεργία, η μείωση των μισθών, η ευέλικτη και ανασφάλιστη εργασία και, κυρίως, το PSI μείωσαν το αποθεματικό κεφάλαιο των ασφαλιστικών ταμείων από 26 δισ. ευρώ (2009) σε 4,5 δισ. ευρώ (2013) και μετατόπισαν το οριακό έτος εξέλιξής τους από το 2014 στο 2016, δηλαδή μόνο κατά δύο χρόνια.
Aυτά τα θέματα-αγκάθια θα αναδειχθούν τον Σεπτέμβριο με την υποβολή των αναλογιστικών μελετών των Ταμείων, οι οποίες θα κρίνουν τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
Είναι προφανές ότι οι αναλογιστικές μελέτες και οι διαπιστώσεις - προτάσεις του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) θα αποτελέσουν το επιστημονικό άλλοθι για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που σχεδιάζεται το φθινόπωρο με όχημα την ενοποίηση των Ταμείων. Η τρόικα στην επόμενη αξιολόγηση περιμένει την οριστικοποίηση των παρεμβάσεων, οι οποίες θα ψηφιστούν τον Οκτώβριο και θα εφαρμοστούν από την 1/1/2015. Το βασικό αξίω­μα της μεταρρύθμισης θα είναι η ενίσχυση της σχέσης ενιαίων εισφορών και ενιαίων παροχών για το σύνολο των ασφαλισμένων, καθώς και η εξάλειψη των αδικαιολόγητων εξαιρέσεων προκειμένου τα Ταμεία να συντηρούνται με ίδιους πόρους ώστε να μην απαιτείται η συνεισφορά των κρατικών επιχορηγήσεων οι οποίες θα βαίνουν έτσι κι αλλιώς μειούμενες.
Αυτό σημαίνει ότι η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος θα λειτουργεί ως οιονεί μοντέλο όχι μόνο για τις επικουρικές συντάξεις και το εφάπαξ αλλά και για την κύρια σύνταξη.

Πηγή: newmoney.gr - Της Μαίρης Λαμπαδίτη